Basit bir şekilde tanımlayacak olursak kabızlık katı gaitanın, seyrek ve zorlukla dışkı olarak atılmasıdır. Seyreklik kavramı kişiden kişiye değişmektedir. Genel olarak çocuklarda iki günde bir ile bir günde iki dışkılama normal sayılmaktadır. Bu soruları açıklayabilmek için önce bebekler neden kabız olur ve sonrasında da bebeklerde kabızlık varsa ne yapılmalı sorularına cevap bulmalıyız.
- Bebeklerde Kabızlık
- Bebeklerde Kabızlık Belirtileri Nelerdir?
- Bebeklerde Kabızlık Durumunda Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
- Bebeklerde Kabızlığın Olma Sebepleri?
- Bebeklerde Kabızlık Nasıl Geçer?
- Bebeklerde Kabızlık Var İse Fitil Kullanmak Doğru Mudur?
- Kabızlık Geçmediği Durumlarda Ne Yapılmalıdır?
Bebeklerde Kabızlık
Bebekler kaka yaparken zorlanıyorsa, bu olay her zaman kabızlık olarak algılanmaması gerekir. Yani bebeğin kaka yaparken zorlanması, hemen akla kabızlığı getirmemeli. Bebeklik dönemi, bebeklerin yaşadıkları sorunları dile getirememeleri veya ifade edememeleri nedeniyle ebeveynleri telaşlandırabilen hassas bir dönemdir. Kabızlık sorunu ek gıdaya geçiş döneminde ve bebeğin katı besinlerle tanışma döneminde karşılaşılabilir. Doğru tercihler ile bebeklerde kabızlık sorunu rahatlıkla çözülür.
Bebekler de Kabızlık Belirtileri Nelerdir?
- Sert yapıda veya topaklar halinde dışkılama
- Kil benzeri dışkı yapısı
- Geciken, seyrekleşen ve zorlaşan bağırsak hareketleri
- Bebeklerde ağlama ve sırtını eğme davranışlarına yol açan ağrı belirtileri
- Sürekli huzursuzluk ve uyku sorunları
- İştahsızlık
Bebekler de Kabızlık Durumunda Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Kabızlıktan dolayı, huzursuz ve hırçın olan bebekler, her zamankinden daha çok ilgilenilmesi gerekir. Bebeklerin kaka yapma sıklığının azalmasından da anlaşılabilen kabızlığın geçmemesi durumunda, mutlaka bir hekime başvurmalısınız. Bebeklerde bu sorun çözülmezse, kakayı erteleme sorununa dönüşebilir.
Erken dönemde, tuvalet eğitiminde yapılan bazı hatalar da çocukların kakalarını tutmalarına sebep olmaktadır. Kakalarını görmek istemeyen ve bundan dolayı kaka yapmayı erteleyen çocuklarda kabızlık sorunu görülebilir. Bu durumda, sakin kalmaya çalışıp, lif bakımından zengin gıdalarla ve probiyotik içeren gaz giderici damlalarla besleyerek bağırsaklarının çalışmasını hızlandırabilirsiniz. Bebeklerde Gaz Sancısına Bitkisel Çözümler Yazımızı İnceleyebilirsiniz.
Bebeklerde Kabızlığın Olma Sebepleri?
Dışkılama sıklığı bebeğin yaşına göre değişkenlik gösterdiği bilinmelidir. Bebeklerde dışkılama sıklığı;
- Doğumun ardından ilk bir haftada günde 4 kez dışkılama gerçekleşebilir.
- Dördüncü aya kadar günde iki kez, dört aydan sonra ise genellikle günde bir kez dışkılama gözlenir.
Bu rakamlar ortalama rakamlar olup bebekten bebeğe ve bebeğin beslenme düzenine göre değişiklik gösterebilir. Anne sütü alan bebeklerde kabızlık çok nadir olarak görülmektedir. Bebeğin gelişimine ilişkin bir sorun gözükmüyorsa 2-3 gün boyunca dışkılama olmayabilir ve bu durum bebeklerde kabızlık olduğu anlamına gelmez. Çünkü anne sütü, anne tarafından bebeğe özel olarak üretilir, sindirimi besinlere göre çok daha kolaydır ve çok büyük oranda emilir. Dolayısıyla dışkılama bu durumda seyrek olur. Fakat karında şişkinlik oluşması, emzirmeye ilişkin sorunların görülmesi veya bebeğin gelişiminin yavaşlaması gibi durumlarda mutlaka doktor muayenesi yaptırılması gerekmektedir.
Bebekler de Kabızlık Nasıl Geçer?
Dışkılama sıkıntısının belirtileri fark edildikten sonra bebekler kabızlıktan nasıl kurtulur, bu soruyu cevaplandıralım.
- Öncelikle bebeğin diyet programı gözden geçirilerek kabızlığa neden olan besinler verilmemelidir. Sebze, meyve ve lif ağırlıklı ek gıdalar verilmesi kabızlığı önlediği için tercih edebilirsiniz.
- Anne sütünün yeterli gelmediği durumlarda mama ile beslenen bebeklerin su içmesi bağırsak hareketini düzenli hale getirir.
- Ek gıdaya henüz yeni geçen bebeklerin kaşık miktarında aşırıya kaçmak kabızlığı direkt olarak etkiler. Bebeğinizin katı gıdalarla yeni tanışmaya başladığını, sindirim sisteminin ise bu sürece yavaş yavaş alışacağını unutmayın!
- Kabızlığı ve gazı olan bebeğe zeytinyağı verilir mi? Zeytinyağı 6. aydan sonra tercih edilebilirken, doğrudan verilmemelidir. Yiyeceklerin içerisine 1 tatlı kaşığı katılabilir.
- Kabız olan bebeklere kakasını yumuşatmak için kayısı veya elma suyu verilebilir.
- Bebeğinizin karın bölgesine dairesel el hareketleriyle rahatlatıcı bir masaj yaparak bağırsakların hareketlenmesine yardımcı olabilirsiniz.
- Ilık bir banyo bebeğinizin kaslarını gevşeterek rahatlamasını sağlar.
- Bebeğinize bisiklet çevirme hareketleri uygulayabilirsiniz.
Bebeklerde Kabızlık Var İse Fitil Kullanmak Doğru Mudur?
Kabızlığa en çabuk ne iyi gelir sorusu akıllara ilk fitil seçeneğini getirse de bu yönteme öncelik verilmemelidir. Fitil, gliserinli bir yapıda olduğu için sertleşen kakayı yumuşatarak bebeklerin rahat kaka yapmalarına yardımcı olur. Hangi sıklıkla ve aralıklarla bebeklere uygulanması gerektiği ancak doktor tarafından belirlenebilir. Ancak sürekli fitil kullanmayı kolaylık olarak görmek, bebeklerin uyarı sayesinde kaka yapmasına neden olur. Bu yüzden kabızlık için kullanılan fitiller doktorun gözetiminde verilmelidir.
Kabızlık Geçmediği Durumlarda Ne Yapılmalıdır?
Kabızlığın ilerlemesi ya da ilaçlara yanıt vermediği durumlarda daha geniş bir inceleme için Çocuk Gastroenterolojisi uzmanına başvurmak gerekir. Kabızlık nedenlerine ait tetkikler tekrarlanır ve ileri incelemeler yapılır. Sonuç olarak bebeklerde kabızlık geçmiyor ise hekiminize mutlaka başvurmalısınız.
Evde yapılabilecek uygulamaların sonuç vermemesi halinde hekim kontrolünde bebeklerde kabızlık tedavisi için farklı müdahalelerin uygulanması gerekebilir. Bu durumlarda bebeklerde kabızlık için fitil, müshil benzeri ilaçlar, lavman uygulaması gibi çeşitli yöntemlerden yararlanılabilir. Bu tür uygulamalardan sonra da kabızlığın yeniden tekrarlamasını önlemek adına beslenme düzeninin planlanması gerekir. Tüm bunlara ek olarak bebeğin dışkısında kan görülmesi, bebekte geçmeyen bir gerginlik ve karın ağrısı halinin gözlenmesi gibi durumlarda ev uygulamaları denenmeden derhal sağlık kuruluşlarına başvurulmalıdır.